Over deze podcast
Organisaties met meer dan vijftig medewerkers zijn verplicht een ondernemingsraad (OR) in te stellen. De OR overlegt met de directie of het bestuur en mag advies uitbrengen. Dat klinkt mooi, maar in de praktijk gaat dat lang niet altijd soepel. Wat komt erbij kijken om het overleg tussen OR en bestuurder constructief te laten verlopen? Wat kan en mag een OR eigenlijk? Wat maakt iemand geschikt als OR-lid? En waarom zouden bestuurders blij moeten zijn met hun OR?
Een serie gesprekken tussen twee door de wol geverfde OR-adviseurs en -trainers: Rob Kusters (Adviesbureau Atim) en Lukas van Steveninck (Delphior pro OR), onder leiding van ervaren radio- en podcastmaker Ton Maas.
De Podcasts
Zeg je als OR-adviseur wel eens nee tegen een opdracht?
De klant is koning. Maar dat wil niet zeggen dat je als opdrachtnemer veroordeeld bent tot ‘u vraagt en wij draaien’. Zeggen OR-adviseurs dan wel eens ‘nee’ tegen een opdracht? En zo ja, wat zijn dan je beweegredenen? Spelen alleen professionele factoren daarbij een rol of kunnen het ook persoonlijke of principiële overwegingen zijn? En kom je als adviseur wel eens terug op een in gedachten uitgesproken ‘nee’? Die vragen stellen Lukas en Rob in deze aflevering van ORpret aan zichzelf en elkaar.
Hoe vind je de OR-adviseur die bij je past?
Het lijkt logisch om als OR een adviseur te kiezen die qua stijl en opvattingen dichtbij staat. Maar daarin schuilt ook een gevaar. Als je ‘meer van hetzelfde’ in huis haalt, steek je er vaak minder van op, wat de ontwikkeling van de OR niet ten goede komt. Want daarvoor is juist een ander geluid nodig. Tegelijk is het fijn als ‘het gevoel’ klopt. Hoe vind je als OR dan de juiste adviseur? Daarom draait het in deze aflevering van ORpret, waarin Lukas en Rob veel eigen ervaringen uitwisselen.
De terugloop van de vakbonden
Ooit waren de vakbonden oppermachtig. In sommige sectoren kon je niet eens aan de slag als je geen lid werd van de bond. Inmiddels zijn nog maar weinig werknemers aangesloten bij een vakbond. Welke gevolgen heeft de terugloop van de vakbonden voor de OR? Is het nu bijvoorbeeld aan de OR om op te roepen tot staken als de arbeidsvoorwaarden te veel onder druk komen te staan? Het is een van de vragen waarover Rob en Lukas zich in deze aflevering van OR-pret buigen. Maar eerst krijgen we een lesje geschiedenis.
Geschikt voor de OR of niet?
Is iedereen binnen de organisatie geschikt om zitting te nemen in de OR? Welke eigenschappen zou een OR-lid moeten hebben en welke jujist niet? Is deelname aan de OR goed voor je carrière? Over die vragen buigen Rob Kusters en Lukas van Steveninck zich in deze aflevering.
Wel of geen OR?
Waarom zou je als ondernemer kiezen voor een OR in je bedrijf? Is het hebben van een OR eigenlijk wel verplicht? Hoe kun je als eigenaar, directeur of bestuurder ervoor zorgen dat je OR beter functioneert? Over die vragen buigen Rob Kusters en Lukas van Steveninck zich in deze aflevering
De Makers
Eigenzinnig, tegendraads, aanwezig en direct: veel mensen die met Rob Kusters werken, zullen hem in deze karaktereigenschappen herkennen. Rob studeerde gezondheidswetenschappen aan de Universiteit Maastricht (1991) en werktuigbouwkunde aan de TU Eindhoven (1996).
Na een functie als personeelsmanager begon hij in 2003 bij Adviesbureau Atim. Eerst als trainer, later werd hij (adjunct)directeur en eigenaar. Als ‘sociaal antropoloog’ kan hij zich verwonderen over de wijze waarop bestuurders en OR-leden met elkaar omgaan en tot welke resultaten dat leidt. Zonder te oordelen probeert hij steeds te analyseren wat er in deze interactie gebeurt en hoe partijen effectiever kunnen samenwerken.
Ton Maas studeerde culturele antropologie en begon meer dan veertig jaar geleden aan een carrière als radiomaker. Eerst bij de lokale omroep in Amsterdam en later in Hilversum bij de IKON en de BOS (Boeddhistische Omroep).
Nog altijd is hij als programmamaker en presentator verbonden aan de Concertzender. Naast zijn radiowerk schrijft hij over wereldmuziek (mixedworldmusic.com) en is hij bestuurslid en gespreksleider bij het Centrum voor Zelfbezinning.
Een gedreven pragmaticus, creatief, analytisch, eigenwijs en soms een beetje knorrig: dat is Lukas van Steveninck ten voeten uit. Zijn eerste OR-klus deed hij in 1978. Hij bemiddelde toen met succes in een conflict tussen OR en bestuurder. Maar hij zou eerst nog auto’s slopen op een woonwagenkamp, werken met randgroepjongeren en lesgeven aan de Hogeschool de Horst voor hij (bijna) volledig het OR-werk in zou stappen. Als freelancer bij SBI formaat en later (2006) bij Delphior pro OR.
Lukas, geschoold als agoog, schuwt het conflict niet, raakt niet snel van de kook en verrast zijn mede- en ‘tegenspelers’ graag met onorthodoxe oplossingen. Een jongen die de taal van de straat spreekt, maar ook door bestuurders als een betrouwbare en waardevolle gesprekspartner wordt ervaren.
